در این جلسه (سوم)، تفاوت‌های چند مولفه «کار»، «تخصص»، «شغل» و «حرفه» را از ابعاد مختلف مانند مأموریت، هدف، نحوه اجرا، میزان ریسک، درآمد و اشتیاق مورد بررسی قرار می‌دهم.

مأموریت «کار» فعالیت و به انجام رساندن یک موضوعی است. نوع هدف کوتاه مدت است. در نحوه اجرا، دستورالعمل مشخصی دارد. ریسکش کم است. میزان اشتیاق در حد انجام وظیفه است. میزان درآمدش کم و شاید بعضاً به درآمد هم ختم نشود!

مأموریت «تخصص» ارائه خدمات است. مهارت و مطالعه زیادی می‌طلبد. نوع هدف بلند مدت است. در نحوه اجرا دستورالعمل مشخصی دارد. دارای ریسک نسبتاً بالایی است. از میزان اشتیاق زیاد برای یادگیری برخوردار است. میزان درآمد (چون یک نوعی فعالیت اقتصادی است) بستگی به آن فعالیت اقتصادی دارد.

مأموریت «شغل» کسب درآمد است. آموزش‌های مرتبط با آن عمومی است. نوع هدف کوتاه مدت است. در نحوه اجرا دستورالعمل مشخصی دارد. دارای ریسک کم می‌باشد. میزان درآمدش کم ولی پایداری‌اش احتمالاً زیاد باشد. میزان اشتیاق کمی برای یادگیری، آموزش و پیگیری وجود دارد.

مأموریت «حرفه» تلاش برای بهتر شدن بصورت دائمی است (یک تعبیری را از مرحوم آقای دولابی دیدم که می‌فرمایند: “خوب یعنی خوب‌تر”؛ یعنی خوب شدن یک جریان ادامه‌دار است). یادگیری به صورت مستمر و البته مطالعات وسیعی نیاز دارد که در چارچوب همان یادگیری باید قرار بگیرد. نوع هدف بلند مدت است. همراه با توسعه است. چشم انداز دارد. هرکس ارزش‌هایی را در چارچوب اعتقاداتش برای خودش تعریف می‌کند. میزان درآمد احتمالاً زیاد، اما پایداریش احتمالا کم باشد. به طور طبیعی، دارای ریسک بالایی است. میزان اشتیاقش زیاد است. پیگیری دائم می‌خواهد. در یک جمله اگر بخواهیم خلاصه کنیم، یک نوعی سفر یادگیری است. در نحوه اجرا دقت بسیار بالایی می‌خواهد. (شاید یکی از چالش‌های فرهنگ ما همین است که در فعالیت‌ها و موضوعات مختلف به مقوله “دقت” خیلی توجه نمی‌کنیم. پس حرفه به دقت بسیار بالا و همچنین خلاقیت نیاز دارد). هم با مولفه ساختاریافته و هم با مولفه‌های غیر ساختاریافته مواجه می‌شویم.

در نهایت ما باید به حرفه خودمان همانند یک مسیر درحال ساخت نگاه کنیم و در این مسیر، یادگیری یک امر مستمر و همیشگی است که باید برایش زمان صرف کرد. حرفه مفهومی است که از اشتراک استعدادها، علاقه‌مندی و قابلیت عرضه در بازار تشکیل می‌شود.

انشاءالله در جلسه آینده در خصوص سه مولفه علاقه، ارزش و مهارت صحبت خواهم کرد.